Gen TSHR
Gen PAX8 nằm trên nhiễm sắc thể số 2, cung cấp các hướng dẫn tạo ra một loại protein được gọi là thụ thể gắn với hormone kích thích tuyến giáp (Thyroid Stimulating Hormone – TSH). Thụ thể này trải dài qua màng của một số tế bào (được gọi là tế bào nang) trong tuyến giáp—mô hình bướm tại cổ dưới.
Chức năng chính
Một phần lớn của thụ thể nằm trên bề mặt ngoài của tế bào (ngoại bào), trong khi một phần nhỏ được giữ lại bên trong tế bào (nội bào). Hormone kích thích tuyến giáp liên kết với phần ngoại bào của thụ thể giống như một chiếc chìa khóa lắp vào ổ khóa nhằm kích hoạt một loạt các phản ứng kiểm soát sự phát triển của tuyến giáp và hoạt động của nó. Trong số các chức năng, tuyến giáp sản xuất hormone chứa i-ốt (hormone tuyến giáp), hormone này có chức năng điều chỉnh quá trình tăng trưởng, phát triển não và tốc độ trao đổi chất.
Đột biến gây bệnh
Suy giáp bẩm sinh
Một số đột biến gen TSHR gây ra bệnh lý suy giáp bẩm sinh, người bệnh có lượng hormone tuyến giáp thấp bất thường ngay từ khi sinh ra. Đột biến gen TSHR thay đổi một trong những axit amin được sử dụng để tạo ra thụ thể hormone kích thích tuyến giáp. Một số đột biến này ngăn cản thụ thể kéo dài qua màng đúng cách, trong một số trường hợp toàn bộ thụ thể được giữ lại bên trong tế bào. Do đó, thụ thể không thể tương tác phù hợp với hormone kích thích tuyến giáp. Các đột biến khác làm suy giảm khả năng liên kết của thụ thể với hormone kích thích tuyến giáp, ngay cả khi thụ thể kéo dài qua màng chính xác.
Nếu các thụ thể không hoạt động bình thường, quá trình sản xuất hormone tuyến giáp sẽ bị đình trệ. Cơ thể cố gắng điều chỉnh bằng cách sản xuất nhiều hormone kích thích tuyến giáp hơn. Trong một số trường hợp, lượng hormone kích thích tuyến giáp tăng lên đủ bù đắp cho các thụ thể có khiếm khuyết nhỏ, nên tuyến giáp hoạt động bình thường. Trong một số trường hợp khác, nồng độ hormone tuyến giáp chỉ đạt mức thấp, người bệnh bị suy giáp bẩm sinh từ nhẹ đến nặng. Các thụ thể hormone kích thích tuyến giáp bị suy giảm cũng có thể làm gián đoạn sự phát triển của tuyến giáp, dẫn đến tuyến nhỏ hơn bình thường. Các trường hợp suy giáp bẩm sinh do đột biến gen TSHR đôi khi được xếp vào nhóm rối loạn sinh tuyến giáp vì sự phát triển của tuyến giáp bị suy giảm.
Xem thêm Suy giáp bẩm sinhBệnh Graves
Ung thư
Đôi khi đột biến gen phát sinh trong cuộc đời của một người và chỉ hiện diện trong một số tế bào nhất định. Loại đột biến này được gọi là đột biến soma và không di truyền. Các đột biến soma trên gen TSHR đã được xác định trong các khối u tuyến giáp. Những đột biến này chỉ hiện diện trong các tế bào khối u.
Đột biến gen TSHR soma đã được báo cáo trong nhiều trường hợp khối u tuyến giáp không phải ung thư (lành tính) được gọi là nốt hoặc u tuyến, chúng liên quan đến tuyến giáp hoạt động quá mức (cường giáp). Đột biến soma cũng được xác định trong một số khối u tuyến giáp ung thư (ác tính) được gọi là ung thư biểu mô tuyến giáp. Những đột biến soma này khiến thụ thể hormone kích thích tuyến giáp liên tục được kích hoạt, từ đó chúng có thể thúc đẩy tế bào tuyến giáp phát triển quá mức.
Các vấn đề khác
Đột biến gen TSHR có thể gây ra các rối loạn liên quan đến cường giáp. Những đột biến này thay đổi một trong những axit amin được sử dụng để tạo ra thụ thể hormone kích thích tuyến giáp. Do đó, thụ thể liên tục được kích hoạt và đẩy mạnh quá mức sản xuất hormone tuyến giáp. Đột biến gen TSHR có thể dẫn đến tuyến giáp mở rộng (bướu cổ) và các triệu chứng của cường giáp, chẳng hạn như tim đập nhanh. Cường giáp xuất hiện từ khi sinh ra được gọi là cường giáp bẩm sinh không tự miễn dịch (hoặc tăng sản tuyến giáp độc tính đơn lẻ). Cường giáp khởi phát từ thời thơ ấu hoặc tuổi trưởng thành được gọi là cường giáp trội không tự miễn dịch (hoặc tăng sản tuyến giáp độc tính di truyền).
Các tên gọi khác
- LGR3
- thụ thể thyrotropin
- TSH Receptor
- TSHR_HUMAN
References
- Genetic Testing Information. TSHR thyroid stimulating hormone receptor [ Homo sapiens (human) ]. Retrieved March 15, 2021 from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/gene/7253
- Catalog of Genes and Diseases from OMIM. THYROID-STIMULATING HORMONE RECEPTOR; TSHR. Retrieved March 15, 2021 from https://omim.org/entry/603372
- U.S. National Library of Medicine. TSHR gene. Retrieved March 15, 2021 from https://medlineplus.gov/genetics/gene/tshr/