Gen ADAR
Gen ADAR nằm trên nhiễm sắc thể số 1, cung cấp hướng dẫn để tạo ra một loại protein được gọi là adenosine deaminase 1 đặc hiệu ARN (ADAR1). Protein ADAR1 chỉnh sửa ARN bằng cách gắn vào ARN và thay đổi nucleotide adenosine thành inosine.
Chức năng chính
Protein ADAR1 tham gia kiểm soát phản ứng miễn dịch bẩm sinh. Đây là phản ứng sớm của hệ miễn dịch chống lại mầm bệnh. Protein ADAR1 chỉnh sửa adenosine thành inosine sẽ làm thay đổi một số vùng của ARN trong cơ thể, nhằm giúp hệ miễn dịch bỏ qua các mục tiêu không thích hợp tại các mô của cơ thể.
Protein ADAR1 có thể ức chế quá trình sao chép và lây lan của một số loại virus bằng cách sửa đổi ARN của chúng, vd như virus gây suy giảm miễn dịch ở người (HIV) và viêm gan C. Ngoài ra, protein ADAR1 kiểm soát chức năng của một số chất dẫn truyền thần kinh tại các vị trí trong cơ thể bằng cách chỉnh sửa ARN để protein thụ thể tương tác với chất dẫn truyền thần kinh. Nghiên cứu cho thấy protein ADAR1 còn có các chức năng khác.
Đột biến gây bệnh
Hội chứng Aicardi-Goutières
Ít nhất 30 đột biến gen ADAR được xác định ở những người mắc hội chứng Aicardi-Goutières. Bệnh gây rối loạn chức năng não nghiêm trọng, tổn thương da, bất thường hệ miễn dịch và các vấn đề sức khỏe khác. Một số đột biến này tạo ra một phiên bản protein ADAR1 kém liên kết với ARN hơn, trong khi các đột biến khác làm suy giảm chức năng chỉnh sửa ARN của protein. Do khả năng kiểm soát phản ứng miễn dịch suy giảm, hệ miễn dịch tấn công các mô và cơ quan của chính cơ thể, dẫn đến các dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng Aicardi-Goutières.
Xem thêm Hội chứng Aicardi-GoutièresCác vấn đề khác
Hơn 180 đột biến gen ADAR được xác định ở những người mắc chứng rối loạn sắc tố da với biểu hiện các đốm giống tàn nhang trên mặt, bàn tay và bàn chân. Các đốm này có màu sẫm hơn hoặc nhạt hơn so với vùng da xung quanh, thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ.
Các đột biến gen ADAR liên quan đến rối loạn sắc tố da tạo ra protein ADAR1 hoạt động kém hơn bình thường. Mặc dù chức năng của protein này trong da vẫn chưa rõ ràng, người ta cho rằng quá trình chỉnh sửa ARN không chính xác có thể làm các tế bào sản xuất sắc tố hoạt động nhiều hơn hoặc kém hơn bình thường, dẫn đến đốm da xuất hiện.
Đột biến gen ADAR cũng liên quan vấn đề thần kinh ở cả những người mắc hội chứng Aicardi-Goutières và các rối loạn khác.
Các tên gọi khác
- Protein liên kết RNA sợi kép 136 kDa
- ADAR1
- adenosine deaminase hoạt động trên RNA 1-A
- AGS6
- DRADA
- DSH
- DSRAD
- dsRNA adenosine deaminase
- dsRNA adeonosine deaminase
- G1P1
- IFI-4
- IFI4
- protein cảm ứng interferon 4
- K88DSRBP
- P136
References
- Genetic Testing Information. ADAR adenosine deaminase RNA specific [ Homo sapiens (human) ]. Retrieved September 19, 2021 from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/gene/103
- Catalog of Genes and Diseases from OMIM. ADENOSINE DEAMINASE, RNA-SPECIFIC; ADAR. Retrieved September 19, 2021 from https://omim.org/entry/146920
- U.S. National Library of Medicine. ADAR gene. Retrieved September 19, 2021 from https://medlineplus.gov/genetics/gene/adar/