Phản ứng phụ sau khi tiêm vaccine COVID-19
Tiêm vaccine phòng COVID-19 sẽ giúp bảo vệ cơ thể khỏi bị mắc bệnh COVID-19 cũng như các ảnh hưởng nghiêm trọng gây ra bởi COVID-19. Vaccine có thể có một số tác dụng phụ, đây là những dấu hiệu bình thường cho thấy cơ thể đang xây dựng hệ thống bảo vệ. Những tác dụng phụ này có thể ảnh hưởng đến khả năng hoạt động hàng ngày, nhưng chúng chỉ diễn ra trong vài ngày. Một số người không có tác dụng phụ.
Các tác dụng phụ thường gặp của vaccine COVID-19
- Đau và sưng ngay vết tiêm
- Mệt mỏi
- Đau đầu
- Đau cơ
- Ớn lạnh
- Sốt
- Buồn nôn
Bạn có thể sẽ được theo dõi trong 15 phút sau khi tiêm vaccine COVID-19 để xem liệu có phản ứng tức thì hay không. Hầu hết các tác dụng phụ xảy ra trong vòng ba ngày đầu tiên sau khi tiêm vaccine và thường chỉ kéo dài một đến hai ngày.
Các tác dụng phụ sau mũi tiêm thứ hai có thể dữ dội hơn lần tiêm đầu. Những tác dụng phụ này là những dấu hiệu bình thường cho thấy cơ thể bạn đang được bảo vệ. Các cơn đau do tác dụng phụ cũng sẽ chỉ diễn ra trong vài ngày.
Nếu bị phản ứng dị ứng nghiêm trọng hoặc tức thì sau khi tiêm liều đầu tiên của vaccine COVID-19, không nên tiêm liều thứ hai của loại vaccine đó. Tìm hiểu về việc tiêm một loại vaccine khác sau khi bị phản ứng dị ứng.
Tại sao lại có tác dụng phụ nhẹ do vaccine là điều bình thường?
Vaccine được thiết kế để giúp cơ thể tạo ra khả năng miễn dịch mà không có nguy cơ mắc bệnh. Một số tác dụng phụ từ nhẹ đến trung bình thường xảy ra sau khi tiêm là do hệ thống miễn dịch đang hướng dẫn cơ thể phản ứng theo những cách nhất định như: làm tăng lưu lượng máu để các tế bào miễn dịch có thể lưu thông nhiều hơn và làm tăng nhiệt độ cơ thể của bạn để tiêu diệt virus.
Các tác dụng phụ từ nhẹ đến trung bình, như sốt nhẹ hoặc đau nhức cơ, là bình thường và không phải là nguyên nhân đáng báo động: chúng là những dấu hiệu cho thấy hệ thống miễn dịch của cơ thể đang phản ứng với vaccine, cụ thể là kháng nguyên (một chất kích hoạt đáp ứng miễn dịch) đang chuẩn bị để chống lại virus. Các tác dụng phụ này thường tự biến mất sau vài ngày. Tuy nhiên, không có tác dụng phụ không có nghĩa là vaccine không hiệu quả. Do đáp ứng của mỗi người đối với vaccine là khác nhau.
Cách hữu ích để giảm bớt tác dụng phụ
Để giảm đau và khó chịu ở vị trí tiêm, có thể đắp một chiếc khăn sạch, mát và ướt lên khu vực này.
Uống nhiều nước giúp giảm cảm giác khó chịu do sốt.
Nói chuyện với bác sĩ về việc dùng thuốc không kê đơn, chẳng hạn như ibuprofen, acetaminophen, aspirin hoặc thuốc kháng histamine, nếu bạn gặp bất kỳ cơn đau và khó chịu nào sau khi tiêm phòng. Bạn có thể dùng những loại thuốc này để giảm bớt tác dụng phụ sau tiêm.
Không nên dùng những loại thuốc này trước khi tiêm chủng với mục đích ngăn ngừa các tác dụng phụ của vaccine.
Các tác dụng phụ hiếm gặp khác
Dị ứng
Hầu hết những người bị dị ứng (bao gồm cả dị ứng thức ăn hoặc penicillin) đều có thể tiêm vaccine COVID-19. Báo cho nhân viên y tế biết trước khi tiêm phòng nếu bạn đã từng bị phản ứng dị ứng nghiêm trọng (bao gồm cả sốc phản vệ)
Các phản ứng dị ứng nghiêm trọng với vaccine COVID-19 là rất hiếm. Nếu có phản ứng, nó thường xảy ra trong vài phút. Nhân viên y tế được đào tạo để đối phó với các phản ứng dị ứng và điều trị chúng ngay lập tức.
Đông máu
Một số ít trường hợp đã được báo cáo về vấn đề đông máu ở những người đã tiêm vaccine Oxford / AstraZeneca.
Vaccine COVID-19 có thể giúp ngăn chặn bệnh nặng hoặc tử vong do COVID-19. Đối với những người từ 40 tuổi trở lên và những người có mắc các bệnh nghiêm trọng, lợi ích của việc tiêm vaccine Oxford / AstraZeneca hữu ích hơn bất kỳ nguy cơ nào về các vấn đề đông máu.
Đối với những người dưới 40 tuổi không có bệnh nên tiêm vaccine Pfizer / BioNTech hoặc Moderna thay vì sử dụng vaccine Oxford / AstraZeneca.
Viêm tim
Đã có những trường hợp hiếm gặp về tình trạng viêm tim được báo cáo sau khi tiêm vaccine COVID-19. Hầu hết những người bị chứng này đã hồi phục sau khi nghỉ ngơi và điều trị đơn giản.
Vẫn chưa rõ liệu nó có phải do vaccine gây ra hay không, nên liên hệ nhân viên y tế knếu có bất kỳ triệu chứng nào sau đây trong vòng vài ngày sau khi được tiêm chủng: tức ngực, khó thở, tim đập nhanh.
References
- Centers for Disease control and Prevention. Possible Side Effects After Getting a COVID-19 Vaccine. Retrieved July 7, 2021 from https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/expect/after.html
- World Health Organization. Side Effects of COVID-19 Vaccines. Retrieved July 7, 2021 from https://www.who.int/news-room/feature-stories/detail/side-effects-of-covid-19-vaccines
- Mayo Clinic. COVID-19 vaccines: Get the facts. Retrieved July 7, 2021 from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/coronavirus/in-depth/coronavirus-vaccine/art-20484859
- National Health Service. Coronavirus (COVID-19) vaccines side effects and safety. Retrieved July 7, 2021 from https://www.nhs.uk/conditions/coronavirus-covid-19/coronavirus-vaccination/safety-and-side-effects/
- UK government. What to expect after your COVID-19 vaccination. Retrieved July 7, 2021 from https://www.gov.uk/government/publications/covid-19-vaccination-what-to-expect-after-vaccination/what-to-expect-after-your-covid-19-vaccination
- Government of Canada. Vaccines for COVID-19: What to expect at your vaccination. Retrieved July 7, 2021 from https://www.canada.ca/en/public-health/services/diseases/coronavirus-disease-covid-19/vaccines/what-expect-vaccination.html
- Gavi The Vaccine Alliance. Why vaccine side effects might be more common in people who've already had COVID-19. Retrieved July 7, 2021 from https://www.gavi.org/vaccineswork/why-vaccine-side-effects-might-be-more-common-people-whove-already-had-covid-19