Gen ACAD9
Gen ACAD9 nằm trên nhiễm sắc thể số 3, cung cấp hướng dẫn tạo ra một loại enzyme có mặt trong ty thể – trung tâm sản xuất năng lượng của tế bào.
Chức năng chính
Cơ thể cần enzyme ACAD9 để tập hợp một nhóm protein tên là phức hợp I (complex I) . Phức hợp I là một trong các phức hợp thực hiện quá trình phosphoryl hóa oxy hóa, qua đó tế bào thu được nhiều năng lượng.
Enzyme ACAD9 cũng đóng vai trò trong quá trình oxy hóa axit béo—quá trình nhiều bước trong ty thể để chuyển hóa chất béo thành năng lượng. Enzyme ACAD9 chuyển hóa hai chất béo palmitate và oleate thuộc nhóm axit béo chuỗi dài (long-chain fatty acid). Axit béo là nguồn cung cấp năng lượng chính cho tim và cơ bắp. Trong thời kỳ không có thức ăn (nhịn ăn), axit béo là nguồn năng lượng quan trọng cho gan và các mô khác.
Đột biến gây bệnh
Thiếu ACAD9
Ít nhất 30 đột biến gen ACAD9 gây thiếu ACAD9 với nhiều mức độ nghiêm trọng khác nhau. Biểu hiện bệnh gồm yếu cơ, vấn đề tim, thiểu năng trí tuệ, các dấu hiệu và triệu chứng khác. Hầu hết đột biến gen ACAD9 thay đổi các axit amin trong enzym ACAD9. Một số đột biến chỉ phá vỡ quá trình tổ hợp phức hợp I, từ đó có thể làm suy giảm quá trình phosphoryl hóa oxy hóa, do đó giảm lượng năng lượng có sẵn trong tế bào. Các đột biến khác ảnh hưởng đến cấu trúc hoặc sự ổn định của enzyme ACAD9, phá vỡ cả quá trình lắp ráp phức hợp I và oxy hóa axit béo chuỗi dài. Cả hai quá trình sản xuất năng lượng giảm hoạt động có thể là nguyên nhân dẫn đến các dấu hiệu và triệu chứng nghiêm trọng nhất của bệnh thiếu ACAD9.
Mặc dù cơ chế chính xác gây ra các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh chưa rõ ràng, nhưng có khả năng các tế bào kém sản xuất năng lượng sẽ chết đi, đặc biệt các tế bào trong não, cơ xương và các mô hay cơ quan đòi hỏi nhiều năng lượng. Tế bào trong các mô này chết đi dường như dẫn đến yếu cơ và các đặc điểm khác của bệnh.
Xem thêm Thiếu ACAD9Thiếu phức hợp ty thể I
Các tên gọi khác
- acyl-CoA dehydrogenase family member 9, mitochondrial
- acyl-Coenzyme A dehydrogenase family, member 9
- MGC14452
- NPD002
References
- Genetic Testing Information. ACAD9 acyl-CoA dehydrogenase family member 9 [ Homo sapiens (human) ]. Retrieved May 8, 2022 from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/gene/28976
- Catalog of Genes and Diseases from OMIM. ACYL-CoA DEHYDROGENASE FAMILY, MEMBER 9; ACAD9. Retrieved May 8, 2022 from https://omim.org/entry/611103
- National Library of Medicine. ACAD9 gene. Retrieved May 8, 2022 from https://medlineplus.gov/genetics/gene/acad9/