Gen ASL
Gen ASL nằm trên nhiễm sắc thể 7, cung cấp hướng dẫn tạo ra enzyme argininosuccinate lyase. Enzyme này chủ yếu tham gia vào chu trình urê—một loạt các phản ứng xảy ra trong tế bào gan. Chu trình urê là một chuỗi các phản ứng xảy ra trong tế bào gan nhằm phân hủy nitơ dư thừa sau khi protein được sử dụng thành hợp chất urê. Sau đó, hợp chất urê được đào thải ra khỏi cơ thể qua nước tiểu. Quá trình phân hủy nitơ dư thừa và bài tiết chất thải ra ngoài dưới dạng urê có vai trò ngăn chặn ammonia tích tụ trong cơ thể.
Chức năng chính
Enzyme argininosuccinate lyase tham gia vào bước thứ tư của chu trình urê, chúng khởi đầu phản ứng biến đổi argininosuccinate thành axit amin arginin. Sau đó, arginin được phân giải thành hai hợp chất khác nhau bao gồm urê (được đào thải ra ngoài) và ornithine (khởi động lại chu trình urê).
Trong các tế bào khắp cơ thể, enzyme argininosuccinate lyase cũng tham gia vận chuyển arginine vào tế bào để tạo ra nitric oxit—hợp chất rất quan trọng để điều chỉnh lưu lượng máu và huyết áp.
Đột biến gây bệnh
Axit niệu argininosuccin
Hơn 130 đột biến gen ASL gây ra chứng axit niệu argininosuccinic. Trong một số trường hợp, một chuỗi ngắn của ADN bị xóa khỏi gen, các đột biến khác thay thế một axit amin bằng một axit amin khác trong enzyme lyase argininosuccinate. Trên những người gốc Ả Rập, hai đột biến phổ biến thay thế axit amin glutamine bằng tín hiệu dừng sớm tại vị trí 116 (Gln116Ter hoặc Q116*) hoặc vị trí 354 (Gln354Ter hoặc Q354*) trong enzyme lyase argininosuccinate. Các đột biến trong gen ASL có thể dẫn đến một phiên bản enzyme lyase argininosuccinate không ổn định hoặc nhanh chóng bị phá vỡ.
Nếu enzyme lyase argininosuccinate bị sai lệch hoặc thiếu, nó không thể đảm nhiệm công việc trong chu trình urê. Do đó, arginine không được sản xuất, nitơ dư thừa không được chuyển thành urê để bài tiết và amoniac tích tụ trong cơ thể. Amoniac tích tụ làm tổn thương não và các mô khác, đồng thời gây ra các vấn đề thần kinh cũng như các dấu hiệu và triệu chứng khác. Người ta chưa rõ vì sao thiếu arginine góp phần gây ra các biểu hiện bệnh.
Xem thêm Axit niệu argininosuccinCác tên gọi khác
- Argininosuccinase
- Arginosuccinase
- arginosuccinate lyase
- ARLY_HUMAN
Tài liệu tham khảo
- Genetic Testing Information. ASL argininosuccinate lyase [Homo sapiens (human)]. Retrieved September 16, 2022 from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/gene/435/
- Catalog of Genes and Diseases from OMIM. ARGININOSUCCINATE LYASE; ASL. Retrieved September 16, 2022 from https://omim.org/entry/608310
- National Library of Medicine. ASL gene. Retrieved September 16, 2022 from https://medlineplus.gov/genetics/gene/asl/