Gen LAMA3
Gen LAMA3 nằm trên nhiễm sắc thể số 18, cung cấp hướng dẫn để tạo ra một tiểu đơn vị của protein gọi là laminin 332. Protein này được tạo thành từ ba đơn vị con, được gọi là alpha, beta và gamma. Gen LAMA3 mang các chỉ dẫn cho tiểu đơn vị alpha; các tiểu đơn vị beta và gamma được tạo ra từ các gen khác. Ba phiên bản của tiểu đơn vị alpha, được gọi là alpha-3a, alpha-3b1 và alpha-3b2, được tạo ra từ gen LAMA3.
Chức năng chính
Laminin là một nhóm các protein điều chỉnh sự phát triển của tế bào, chuyển động của tế bào (khả năng vận động) và sự gắn kết của các tế bào với nhau (sự kết dính). Chúng cũng tham gia vào việc hình thành và tổ chức màng đáy, là màng có cấu trúc mỏng, ngăn cách và nâng đỡ các tế bào trong nhiều mô. Laminin 332 có một vai trò đặc biệt quan trọng trong lớp màng đáy nằm dưới lớp trên cùng của da. Lớp màng này giúp da chắc khỏe và có khả năng phục hồi tạo ra một hàng rào bảo vệ cơ thể khỏi môi trường xung quanh. Laminin 332 là một thành phần chính của các sợi được gọi là sợi neo, kết nối hai lớp của màng đáy và giúp liên kết da lại với nhau.
Laminin 332 cũng có một số chức năng khác. Protein này rất quan trọng trong việc chữa lành vết thương. Ngoài ra, laminin 332 còn có vai trò trong lớp bao phủ bên ngoài của mắt (giác mạc) và sự phát triển của men răng.
Tiểu đơn vị alpha được tạo ra từ gen LAMA3 cũng là một phần của hai protein laminin khác, laminin 311 và laminin 321. Những laminin này cũng góp phần làm da chắc khỏe, mặc dù chúng không đóng vai trò lớn như laminin 332. Ngoài ra, laminin 311 có liên quan đến tín hiệu tế bào ở phổi và các mô khác.
Đột biến gây bệnh
Ly thượng bì bóng nước thể liên kết
Ít nhất 50 đột biến trên gen LAMA3 đã được xác định ở những người mắc ly thượng bì bóng nước thể liên kết. Dạng bệnh nghiêm trọng hơn, được gọi là ly thượng bì bóng nước thể liên kết nghiêm trọng, thường là kết quả của các đột biến ngăn cản việc sản xuất laminin 332. Hầu hết các đột biến này làm dừng tín hiệu tạo ra ba phiên bản của tiểu đơn vị alpha, làm gián đoạn quá trình lắp ráp laminin 332. Nếu laminin 332 không hoạt động, lớp biểu bì liên kết yếu với các lớp bên dưới của da. Các chấn thương nhỏ (như cọ xát hoặc gãi) có thể khiến các lớp da tách rời nhau, dẫn đến hình thành mụn nước. Trẻ sơ sinh bị ly thượng bì bóng nước thể liên kết nghiệm trọng phát triển phồng rộp lan rộng gây ra các biến chứng đe dọa tính mạng.
Các đột biến khác trên gen LAMA3 gây ra các dạng nhẹ hơn của bệnh. Một số đột biến này làm thay đổi các axit amin trong tiểu đơn vị alpha của laminin 332. Một số đột biến khác chèn thêm hoặc xóa một số lượng nhỏ axit amin trong tiểu đơn vị alpha. Những thay đổi di truyền dẫn đến việc sản xuất ra một protein laminin 332 giữ được một số chức năng của nó chỉ gây ra một số triệu chứng nhẹ của bệnh. Một số người bị phồng rộp, nhưng nó có thể chỉ giới hạn ở bàn tay, bàn chân, đầu gối và khuỷu tay.
Xem thêm Ly thượng bì bóng nước thể liên kếtHội chứng Laryngo-onycho-cutaneous
Ít nhất ba đột biến trên gen LAMA3 đã được tìm thấy gây ra hội chứng Laryngo-onycho-cutaneous (LOC). Bệnh gây ra các vết loét da mãn tính và sự hình thành lan rộng của các mảng đỏ, gồ ghề được gọi là mô hạt. Sự tích tụ mô hạt ở các bộ phận khác nhau của cơ thể có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm mất thị lực và tắc nghẽn đường thở. Các đặc điểm khác của hội chứng bao gồm móng tay dị dạng và răng bất thường.
Các đột biến liên quan đến hội chứng LOC tạo ra một phiên bản ngắn bất thường của tiểu đơn vị alpha-3a của laminin 332; alpha-3b1 và alpha-3b2 là bình thường. Các protein laminin có chứa tiểu đơn vị alpha bị thay đổi không thể liên kết biểu bì với các lớp da bên dưới hoặc điều chỉnh quá trình chữa lành vết thương. Những bất thường này của laminin 332 gây ra loét da mãn tính và mô hạt phát triển quá mức, đặc trưng của hội chứng LOC. Laminin 332 bị mất chức năng cũng dẫn đến các bất thường về móng và răng.
Các tên gọi khác
- BM600
- BM600 tiểu đơn vị 150kD
- BM600-150kDa
- E170
- Epiligrin
- Epiligrin 170 kda tiểu đơn vị
- Epiligrin alpha 3 tiểu đơn vị
- Đơn vị con kalinin 165kD
- Kalinin-165kDa
- LAM5, đơn vị con alpha-3
- LAMA3_HUMAN
- Lama3a
- Laminin 5, tiểu đơn vị alpha-3
- Laminin A3
- Laminin alpha 3
- Đơn vị con laminin alpha 3
- Laminin, alpha 3
- Laminin, alpha-3
- Chuỗi laminin-5 alpha 3
- LAMNA
- LOCS
- Đơn vị con nicein 150kD
- Nicein-150kDa
References
- Genetic Testing Information. LAMA3 laminin subunit alpha 3 [ Homo sapiens (human) ]. Retrieved May 11, 2021 from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/gene/3909
- Catalog of Genes and Diseases from OMIM. LAMININ, ALPHA-3; LAMA3. Retrieved May 11, 2021 from https://omim.org/entry/600805
- U.S National Library of Medicine. LAMA3 gene. Retrieved May 11, 2021 from https://medlineplus.gov/genetics/gene/lama3/