Gen PNPLA3
Gen PNPLA3 nằm trên nhiễm sắc thể 22, cung cấp hướng dẫn tạo ra protein adiponutrin có trong tế bào mỡ và tế bào gan. Gan là một bộ phận của hệ tiêu hóa giúp phân hủy thức ăn, dự trữ năng lượng và loại bỏ các chất cặn bã, bao gồm cả độc tố.
Chức năng chính
Chức năng của protein adiponutrin chưa rõ ràng, dường như nó điều chỉnh sự phát triển của tế bào mỡ, sản xuất và phân hủy chất béo (tạo mỡ và phân giải mỡ) trong tế bào gan và tế bào mỡ. Nghiên cứu cho thấy gen PNPLA3 giảm hoạt động trong thời gian nhịn ăn và tăng lên sau khi ăn, nghĩa là lượng protein adiponutrin được sản xuất để xử lý và lưu trữ chất béo tùy theo chế độ ăn.
Đột biến gây bệnh
Gan nhiễm mỡ không do rượu
Một đột biến gen PNPLA3 liên quan đến tăng nguy cơ phát triển bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (Non-alcoholic Fatty Liver Disease - NAFLD). Người bệnh tích tụ quá nhiều chất béo trong gan có thể dẫn đến tổn thương gan tương tự như tổn thương do lạm dụng rượu nhưng lại xảy ra ở người không uống rượu nhiều. Trong một số trường hợp, NAFLD dẫn đến viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (Non-Alcoholic Steatohepatitis - NASH) và tổn thương gan vĩnh viễn (xơ gan).
Biến thể gen PNPLA3 thay thế axit amin isoleucine thành methionine tại vị trí protein 148 (Ile148Met hoặc I148M). Nghiên cứu cho thấy protein bị thay đổi dẫn đến tăng sản xuất và giảm phân hủy chất béo trong gan. Các nghiên cứu đang được tiến hành để xác định xem điều này và những thay đổi di truyền khác đóng góp như thế nào vào sự phát triển của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu và các biến chứng của nó.
Xem thêm Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượuCác vấn đề khác
Biến thể I148M của gen PNPLA3 cũng làm trầm trọng thêm các bệnh gan khác như viêm gan C. Biến thể này cũng làm tăng nguy cơ tổn thương gan ở những người nghiện rượu. Cơ chế tác động vẫn chưa rõ ràng, nhưng protein bị thay đổi dường như làm tăng xơ hóa gan ở những người mắc các tình trạng này.
Các tên gọi khác
- acylglycerol O-acyltransferase
- adiponutrin
- ADPN
- C22orf20
- calcium-independent phospholipase A2-epsilon
- dJ796I17.1
- FLJ22012
- iPLA(2)epsilon
- iPLA2-epsilon
- iPLA2epsilon
- patatin-like phospholipase domain-containing protein 3
Tài liệu tham khảo
- Genetic Testing Information. PNPLA3 patatin like phospholipase domain containing 3 [ Homo sapiens (human) ]. Retrieved August 12, 2022 from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/gene/80339/
- Catalog of Genes and Diseases from OMIM. PATATIN-LIKE PHOSPHOLIPASE DOMAIN-CONTAINING PROTEIN 3; PNPLA3. Retrieved August 12, 2022 from https://omim.org/entry/609567
- National Library of Medicine. PNPLA3 gene. Retrieved August 12, 2022 from https://medlineplus.gov/genetics/gene/pnpla3/