Gen ABCC6
Gen ABCC6 nằm trên nhiễm sắc thể 16, cung cấp hướng dẫn tạo ra protein 6 liên quan đến kháng đa thuốc (Multidrug Resistance-associated Protein 6 - MRP6 hay ABCC6). Protein này chủ yếu hiện diện trong gan và thận, một lượng nhỏ tại các mô khác như da, dạ dày, mạch máu và mắt. Protein MRP6 thuộc nhóm protein có chức năng vận chuyển các phân tử qua màng tế bào; tuy nhiên, người ta biết rất ít về các chất được MRP6 vận chuyển.
Chức năng chính
Một số nghiên cứu cho thấy MRP6 kích thích giải phóng adenosine triphosphate (ATP) từ các tế bào thông qua một cơ chế chưa rõ ràng. ATP này nhanh chóng bị phân hủy thành các phân tử adenosine monophosphate (AMP) và pyrophosphate. Pyrophosphate kiểm soát sự lắng đọng canxi (vôi hóa) và các khoáng chất khác (khoáng hóa) trong cơ thể.
Các nghiên cứu khác cho thấy MRP6 vận chuyển một chất có liên quan đến sự phân hủy ATP. Chất không xác định này dường như ngăn chặn sự khoáng hóa của các mô.
Đột biến gây bệnh
Vôi hóa động mạch trẻ sơ sinh
Ít nhất 13 đột biến gen ABCC6 gây ra vôi hóa động mạch trẻ sơ sinh (Generalized Arterial Calcification of Infancy - GACI). Bệnh gây nguy hiểm đến tính mạng được bằng tình trạng vôi hóa bất thường trong các động mạch từ tim đến những phần còn lại của cơ thể. Đa số đột biến này cũng hiện diện trong những trường hợp người mắc bệnh pseudoxanthoma elasticum (PXE). Chúng dẫn đến phiên bản protein MRP6 không hoạt động hoặc mất hoàn toàn. Người ta chưa rõ vì sao thiếu protein MRP6 hoạt động bình thường lại dẫn đến GACI. Thiếu MRP6 có thể làm giảm quá trình giải phóng ATP từ tế bào, do đó ít pyrophosphate được tạo ra và canxi tích tụ trong mạch máu cũng như các mô khác bị ảnh hưởng bởi GACI. Ngoài ra, thiếu MRP6 hoạt động có thể làm giảm khả năng vận chuyển một chất mà bình thường sẽ ngăn chặn quá trình khoáng hóa, từ đó dẫn đến canxi tích tụ bất thường. Người ta chưa biết tại sao những đột biến tương tự có thể gây ra GACI với một số cá nhân và PXE cho những người khác.
Xem thêm Vôi hóa động mạch trẻ sơ sinhPseudoxanthoma elasticum
Hơn 200 đột biến gen ABCC6 gây ra pseudoxanthoma elasticum (PXE). PXE gây ra tình trạng tích tụ bất thường của canxi và các khoáng chất khác trong các sợi đàn hồi - một thành phần của các mô liên kết cung cấp sức mạnh và tính linh hoạt cho các cấu trúc khắp cơ thể. Đột biến gen ABCC6 dẫn đến thiếu protein MRP6 hoặc protein không hoạt động bình thường. Đột biến Ex23_29del phổ biến nhất tại Hoa Kỳ với khoảng 28% những người bị PXE, nó xóa một phần gen ABCC6.
Người ta chưa rõ vì sao mất chức năng MRP6 dẫn đến PXE. Tương tự như GACI, mất mát này có thể làm giảm khả năng giải phóng ATP hoặc vận chuyển một chất có tác dụng ngăn chặn quá trình khoáng hóa. Thiếu MRP6 hoạt động, canxi và các khoáng chất khác tích tụ trong các sợi đàn hồi của da, mắt, mạch máu và các mô khác.
Xem thêm Pseudoxanthoma elasticumCác tên gọi khác
- ABC34
- anthracycline resistance-associated protein
- ARA
- ATP-binding cassette, sub-family C (CFTR/MRP), member 6
- EST349056
- MLP1
- MOAT-E
- MRP6
- MRP6_HUMAN
- multidrug resistance-associated protein 6
- multispecific organic anion transporter-E
Tài liệu tham khảo
- Genetic Testing Information. ABCC6 ATP binding cassette subfamily C member 6 [Homo sapiens (human)]. Retrieved March 29, 2023 from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/gene/368/
- Catalog of Genes and Diseases from OMIM. ATP-BINDING CASSETTE, SUBFAMILY C, MEMBER 6; ABCC6. Retrieved March 29, 2023 from https://omim.org/entry/603234
- National Library of Medicine. ABCC6 gene. Retrieved March 29, 2023 from https://medlineplus.gov/genetics/gene/abcc6/