Gen ARSA
Gen ARSA nằm trên nhiễm sắc thể số 22, cung cấp hướng dẫn tạo ra enzyme arylsulfatase trong lysosome – trung tâm tái chế của tế bào.
Chức năng chính
Trong lysosome, arylsulfatase A xử lý sulfatide. Sulfatide là một phân nhóm của sphingolipid - một loại chất béo là thành phần quan trọng của màng tế bào. Sulfatide có nhiều trong chất trắng của hệ thần kinh, bao gồm các sợi thần kinh được bao bọc bởi myelin. Myelin được tạo thành từ nhiều lớp màng, Nó có tác dụng cách nhiệt và bảo vệ các dây thần kinh.
Đột biến gây bệnh
Loạn dưỡng chất trắng nhược sắc
Hơn 110 đột biến gen ARSA gây ra chứng loạn dưỡng chất trắng nhược sắc (metachromatic leukodystrophy) khiến người bệnh bị suy giảm chức năng hệ thần kinh. Những đột biến này làm giảm đáng kể hoạt động của arylsulfatase A từ đó cản trở quá trình phân hủy sulfatide. Do đó, sulfatide có thể tích tụ đến mức độc hại trong hệ thần kinh. Sulfatide tích tụ phá hủy dần các tế bào sản xuất myelin - lớp vỏ bảo vệ dây thần kinh và thúc đẩy quá trình truyền các xung thần kinh hiệu quả. Myelin bị phá hủy khiến mất chất trắng (loạn dưỡng bạch cầu) và suy giảm chức năng hệ thần kinh, dẫn đến các dấu hiệu và triệu chứng của chứng loạn dưỡng chất trắng nhược sắc.
Trong một số trường hợp, người có arylsulfatase A hoạt động rất thấp không biểu hiện triệu chứng của bệnh loạn dưỡng chất trắng nhược sắc. Tình trạng này được gọi là thiếu men pseudoarylsulfatase, nguyên nhân dường như do các biến thể của gen ARSA. Những biến thể này có mặt từ 5-10% người Châu Âu và Bắc Mỹ.
Các tên gọi khác
- ARSA_HUMAN
- cerebroside 3-sulfatase
- Cerebroside-3-sulfate 3-sulfohydrolase
- Cerebroside-Sulfatase
- MLD
- sulfatidase
References
- Genetic Testing Information. ARSA arylsulfatase A [ Homo sapiens (human) ]. Retrieved August 26, 2022 from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/gene/410
- Catalog of Genes and Diseases from OMIM. ARYLSULFATASE A; ARSA. Retrieved August 26, 2022 from https://omim.org/entry/607574
- National Library of Medicine. ARSA gene. Retrieved August 26, 2022 from https://medlineplus.gov/genetics/gene/arsa/