Gen GPC3
Gen GPC3 nằm trên nhiễm sắc thể X, cung cấp hướng dẫn tạo ra một protein gọi là glypican 3. Protein này là một trong các glypican ở người, mỗi glypican bao gồm một protein lõi gắn với chuỗi heparan sulfate.
Chức năng chính
Các glypican gắn trên màng ngoài tế bào, nơi chúng tương tác với nhiều loại protein khác trong môi trường ngoại bào. Glypican đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển trước sinh. Chúng tham gia vào nhiều chức năng của tế bào bao gồm điều chỉnh quá trình phân chia tế bào và cơ chế tồn tại của tế bào.
Một số nghiên cứu có thấy glypican 3 tương tác với các protein khác ở bề mặt tế bào nhằm hạn chế tế bào tăng sinh. Cụ thể, glypican 3 ức chế đường tín hiệu hedgehog. Đường tín hiệu này rất quan trọng với quá trình tăng sinh tế bào, biệt hóa tế bào và tạo hình nhiều bộ phận cơ thể trong quá trình phát triển phôi thai.
Người ta cho rằng ở một số loại tế bào, glypican 3 có thể hoạt động như một chất ức chế khối u với khả năng ngăn chặn tế bào phát triển và phân chia mất kiểm soát rồi hình thành nên khối u ung thư. Glypican 3 cũng có thể khiến một số loại tế bào khởi động quá trình apoptosis khi chúng không còn cần thiết nữa, từ đó giúp tế bào phát triển trong tầm kiểm soát.
Mặc dù glypican 3 thường được biết đến như một chất ức chế quá trình tăng trưởng và phân chia tế bào, tuy nhiên nó lại hoạt động ngược lại tại một số mô. Nghiên cứu cho thấy trong một số loại tế bào (như tế bào gan), glypican 3 có thể tương tác với các yếu tố tăng trưởng để thúc đẩy tế bào phát triển và phân chia.
Đột biến gây bệnh
Hội chứng Simpson-Golabi-Behmel
Hơn 50 đột biến gen GPC3 được xác định ở những người mắc hội chứng Simpson-Golabi-Behmel. Trẻ mắc hội chứng này lớn hơn rất nhiều so với bình thường khi sinh ra và tiếp tục phát triển nhanh bất thường. Bệnh cũng có thể liên quan đến một loạt các dị tật bẩm sinh và những vấn đề sức khỏe khác.
Hầu hết các đột biến gây ra hội chứng Simpson-Golabi-Behmel đều xóa một phần hoặc toàn bộ gen GPC3, từ đó ngăn tế bào sản xuất glypican 3 hoạt động được. Những đột biến khác chèn hoặc xóa một đoạn nhỏ hoặc thay đổi một vài axit amin trong glypican 3. Những đột biến này làm thay đổi cấu trúc của protein.
Các đột biến gen GPC3 ngăn cản glypican 3 ức chế đường truyền tín hiệu hedgehog, dẫn đến đường tín hiệu hoạt động quá mức làm tăng tốc độ tăng trưởng và phân chia tế bào trước khi sinh. Hiện nay người ta vẫn chưa thể làm rõ những thay đổi trong tín hiệu hedgehog góp phần vào những bất thường khác xảy ra ở hội chứng này như thế nào.
Các tên gọi khác
- DGSX
- glypican proteoglycan 3
- glypican-3
- GPC3_HUMAN
- GTR2-2
- Intestinal protein OCI-5
- MXR7
- OCI-5
- SGBS1
References
- Genetic Testing Information. GPC3 glypican 3 [ Homo sapiens (human) ]. Retrieved December 29, 2021 from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/gene/2719
- Catalog of Genes and Diseases from OMIM. EGLYPICAN 3; GPC3. Retrieved December 29, 2021 from https://omim.org/entry/300037
- U.S National Library of Medicine. GPC3 gene. Retrieved December 29, 2021 from https://medlineplus.gov/genetics/gene/gpc3/