Gen MMACHC
Gen MMACHC nằm trên nhiễm sắc thể số 1, cung cấp hướng dẫn tạo ra một loại protein giúp chuyển đổi vitamin B12 (còn gọi là cobalamin) thành một trong hai phân tử adenosylcobalamin (AdoCbl) hoặc methylcobalamin (MeCbl). AdoCbl cần thiết để enzyme methylmalonyl CoA mutase hoạt động. Enzyme này phá vỡ một số axit amin, chất béo (lipid) và cholesterol. AdoCbl được gọi là đồng yếu tố (cofactor) vì nó giúp methylmalonyl CoA mutase thực hiện chức năng. MeCbl cũng là một cofactor nhưng với enzyme methionine synthase. Enzyme này chuyển đổi axit amin homocysteine thành methionine. Cơ thể sử dụng methionine để tạo ra protein và các hợp chất quan trọng khác.
Chức năng chính
Protein MMACHC tham gia xử lý các dạng khác nhau của vitamin B12 để chúng có thể được chuyển đổi thành một trong các cofactor AdoCbl hoặc MeCbl. Cùng với protein MMADHC (được tạo ra từ gen MMADHC), MMACHC vận chuyển vitamin B12 đến các vùng của tế bào cần từng cofactor bao gồm: trung tâm sản xuất năng lượng (ti thể) nơi AdoCbl hoạt động và tế bào chất nơi MeCbl hoạt động. Sau đó, các phản ứng hóa học chuyển đổi vitamin B12 thành AdoCbl hoặc MeCbl.
Đột biến gây bệnh
Tăng axit methylmalonic máu kèm homocystin niệu
Hàng chục đột biến gen MMACHC gây tăng axit methylmalonic máu kèm homocystin niệu loại cblC. Đây là dạng bệnh phổ biến nhất, người bệnh có nhiều biểu hiện như chậm phát triển, dị tật mắt, các vấn đề thần kinh và bất thường máu. Đột biến phổ biến nhất 271dupA chèn thêm một nucleotide tại vị trí 271 của gen, từ đó làm thay đổi bản thiết kế của protein, dẫn đến sản sinh ra một loại protein ngắn bất thường và không hoạt động. Các đột biến gen MMACHC khác cũng dẫn đến một loại protein bị suy giảm chức năng. Thiếu protein MMACHC nên quá trình xử lý và vận chuyển vitamin B12 bị cản trở, từ đó làm suy giảm sản xuất cả AdoCbl và MeCbl, dẫn đến các enzyme cần chúng (methylmalonyl CoA mutase và methionine synthase) không hoạt động bình thường. Cuối cùng, một số axit amin, lipid và cholesterol không bị phân hủy và homocysteine không thể chuyển hóa thành methionine. Hai vấn đế này khiến các hợp chất độc hại cũng như homocysteine tích tụ và quá trình sản xuất methionine trong cơ thể suy giảm, dẫn đến các dấu hiệu và triệu chứng của tăng axit methylmalonic máu kèm homocystin niệu khởi phát.
Xem thêm Tăng axit methylmalonic máu kèm homocystin niệuCác tên gọi khác
- cblC
- DKFZP564I122
- methylmalonic aciduria (cobalamin deficiency) cblC type, with homocystinuria
- methylmalonic aciduria and homocystinuria type C protein
References
- Genetic Testing Information. MTR 5-methyltetrahydrofolate-homocysteine methyltransferase [ Homo sapiens (human) ]. Retrieved March 19, 2022 from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/gene/4548
- Catalog of Genes and Diseases from OMIM. 5-METHYLTETRAHYDROFOLATE-HOMOCYSTEINE S-METHYLTRANSFERASE; MTR. Retrieved March 19, 2022 from https://omim.org/entry/156570
- National Library of Medicine. MMACHC gene. Retrieved March 19, 2022 from https://medlineplus.gov/genetics/gene/mtr/