Gen RMRP
Gen RMRP nằm trên nhiễm sắc thể 9, cung cấp hướng dẫn tạo ra phân tử ARN có thể liên kết với một số protein tạo thành phức hợp enzyme endoribonuclease (RNase MRP). Không giống với phần lớn các gen khác, gen RMRP không cung cấp hướng dẫn tạo ra protein.
Chức năng chính
Enzyme RNase MRP tham gia vào một số quá trình thiết yếu của tế bào như nhân đôi ADN trong ti thể và xử lý ARN ribosome. ARN ribosome là thành phần cần thiết cho quá trình dịch mã và lắp ráp các axit amin thành những protein chức năng. Ngoài ra, RNase MRP còn điều hoà chu kì nhân đôi tế bào.
Đột biến gây bệnh
Thiểu sản sụn-tóc
Hơn 100 đột biến gen RMRP gây ra thiểu sản sụn-tóc. Bệnh nhân thường mắc các triệu chứng đặc trưng bao gồm vóc người thấp bé, cấu trúc xương bất thường, hệ miễn dịch suy yếu, tóc mảnh và thưa.
Khoảng 90% đột biến thay thế nucleotide guanine bằng adenine tại vị trí 70 trong gen RMRP (kí hiệu là 70A>G). Đột biến này phổ biến nhất trong cộng đồng người Amish, tiếp theo là những người gốc Phần Lan và các quần thể khác.
Đột biến gen RMRP tạo ra phân tử ARN kém ổn định và không có khả năng liên kết với các protein hình thành nên phức hợp enzyme RNase MRP. Do đó, enzyme giảm chức năng rồi gây rối loạn các quá trình sinh lí quan trọng trong tế bào. Đây là nguyên nhân chính gây nên các triệu chứng về xương, sắc tố và hệ miễn dịch trên bệnh nhân mắc thiểu sản sụn-tóc.
Xem thêm Thiểu sản sụn-tócLoạn sản anauxetic
Ít nhất 4 đột biến gen RMRP gây ra chứng loạn sản anauxetic. Bệnh nhân thường mắc chứng thấp lùn và các bất thường về xương khác.
Các đột biến gen RMRP thay đổi cấu trúc phân tử ARN, dẫn đến enzyme RNase MRP giảm khả năng tham gia xử lí ARN ribosome. Mặc dù cơ chế gây bệnh cụ thể vẫn chưa được hiểu rõ, chức năng của enzyme RNase MRP suy giảm có thể làm gián đoạn quá trình phát triển xương, từ đó gây ra các dấu hiệu và triệu chứng của loạn sản anauxetic.
Các vấn đề khác
Đột biến gen RMRP (bao gồm một số đột biến tương tự gây ra bệnh thiểu sản sụn-tóc) có thể dẫn đến một loạn sản hành xương không kèm chứng hypotrichosis. Người bệnh vẫn có tầm vóc thấp bé và bất thường xương nhưng thường ít nghiêm trọng hơn so với thiểu sản sụn-tóc. Mặc dù không có bất kỳ thay đổi nào về cấu trúc hoặc hình dáng của tóc, người mắc loạn sản hành xương không kèm hypotrichosis có thể suy giảm miễn dịch và tăng nguy cơ phát triển ung thư. Hiện nay, các nhà nghiên cứu vẫn không rõ tại sao những đột biến giống nhau lại có thể gây ra cả hai bệnh này.
Các tên gọi khác
- CHH
- NME1
- RMRPR
- RRP2
Tài liệu tham khảo
- Genetic Testing Information. RMRP RNA component of mitochondrial RNA processing endoribonuclease [Homo sapiens (human)]. Retrieved April 11, 2024 from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/gene/6023/
- Catalog of Genes and Diseases from OMIM. MITOCHONDRIAL RNA-PROCESSING ENDORIBONUCLEASE, RNA COMPONENT OF; RMRP. Retrieved April 11, 2024 from https://omim.org/entry/157660
- National Library of Medicine. RMRP gene. Retrieved April 11, 2024 from https://medlineplus.gov/genetics/gene/rmrp/