Gen NF2
Gen NF2 nằm trên nhiễm sắc thể số 22, cung cấp hướng dẫn tạo ra protein merlin, còn được gọi là schwannomin. Protein này được tạo ra từ hệ thần kinh, đặc biệt trong các tế bào chuyên biệt gọi là tế bào Schwann bao bọc xung quanh và cách ly các dây thần kinh.
Chức năng chính
Merlin tham gia điều chỉnh một số đường tín hiệu chính quan trọng kiểm soát hình dạng tế bào, quá trình tế bào phát triển và gắn kết các tế bào với nhau. Protein này có chức năng như một chất ức chế khối u, ngăn không cho các tế bào phát triển và phân chia quá nhanh hoặc mất kiểm soát.
Đột biến gây bệnh
U xơ thần kinh loại 2
Hơn 400 đột biến gen NF2 đã được xác định ở những người mắc bệnh u xơ thần kinh loại 2 (neurofibromatosis type 2), đặc trưng bởi sự phát triển của các khối u không phải ung thư trong hệ thần kinh. Phổ biến nhất là u tuyến tiền đình hai bên, phát triển dọc theo dây thần kinh mang thông tin từ tai trong đến não (dây thần kinh thính giác). Những khối u này phát sinh từ các tế bào Schwann. Người mắc u sợi thần kinh loại 2 cũng có thể phát triển các khối u hệ thần kinh khác, bao gồm u màng não và u tuyến ức.
Các đột biến gen NF2 gây ra bệnh u xơ thần kinh loại 2 được phân loại là dòng mầm bởi vì chúng có mặt trong tất cả của cơ thể. Hầu hết đột biến gen NF2 dẫn đến một phiên bản protein merlin ngắn bất thường, do đó không thể thực hiện chức năng ức chế khối u trong tế bào. Nghiên cứu cho thấy protein merlin mất chức năng nên cho phép một số tế bào trong hệ thần kinh đặc biệt là tế bào Schwann nhân lên quá thường xuyên rồi hình thành khối u.
Schwannomatosis
Đột biến soma gen NF2 có liên quan đến một rối loạn gọi là schwannomatosis tương tự như u xơ thần kinh loại 2. Schwannomatosis đặc trưng bởi sự phát triển của nhiều schwannomas mọc trên các dây thần kinh khắp cơ thể. Những người bị schwannomatosis thường không phát triển u tế bào tiền đình hai bên hoặc các khối u khác có thể xảy ra với neurofibromatosis loại 2.
Khác với đột biến gen NF2 dòng mầm gây ra bệnh u xơ thần kinh loại 2, các đột biến soma liên quan đến bệnh schwannomatosis chỉ xảy ra trong các tế bào phát sinh khối u. Có vẻ như những đột biến gen NF2 soma này không gây ra bệnh schwannomatosis, mặc dù chúng có khả năng nằm trong số các yếu tố di truyền góp phần hình thành khối u.
Khối u
Đột biến soma gen NF2 liên quan đến sự phát triển thêm của một số loại khối u cả lành tính lẫn ung thư. Những đột biến này kích hoạt tế bào phát triển và phân chia không kiểm soát hoặc mất trật tự, dẫn đến hình thành khối u.
Gen NF2 vắng mặt hoặc bị bất hoạt thường liên quan đến sự phát triển của các khối u hệ thần kinh đơn lẻ, bao gồm u màng não, u phụ và u schwannomas. Mặc dù những khối u này là một phần của bệnh u xơ thần kinh loại 2 và bệnh schwannomatosis, chúng có thể phát triển ở những người không mắc các rối loạn này. Người ta đã xác định được gen NF2 cũng vắng mặt hoặc bất hoạt trong nhiều trường hợp ung thư trung biểu mô, nó là một khối u ung thư có thể phát sinh trong niêm mạc phổi và khoang ngực (màng phổi) hoặc niêm mạc của bụng (phúc mạc).
Đột biến gen soma NF2 dường như không phổ biến ở hầu hết các dạng ung thư khác. Trong một số trường hợp, đột biến gen NF2 liên quan đến tốc độ phát triển hoặc lây lan của khối u (tiến triển của bệnh) hoặc khả năng khối u đáp ứng với điều trị.
Các tên gọi khác
- ACN
- BANF
- MERL_HUMAN
- merlin
- moesin-ezrin-radixin-like protein
- SCH
- schwannomerlin
- schwannomin
References
- Genetic Testing Information. NF2 NF2, moesin-ezrin-radixin like (MERLIN) tumor suppressor [ Homo sapiens (human) ]. Retrieved February 1, 2022 from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/gene/4771
- Catalog of Genes and Diseases from OMIM. NEUROFIBROMIN 2; NF2. Retrieved February 1, 2022 from https://omim.org/entry/607379
- U.S National Library of Medicine. NF2 gene. Retrieved February 1, 2022 from https://medlineplus.gov/genetics/gene/nf2/