Thắt ống dẫn tinh
Thắt ống dẫn tinh (vasectomy) là một lựa chọn ngừa thai an toàn và hiệu quả của cho nam giới. Bằng cách cắt ống dẫn tinh trong bìu, người nam ngăn không cho tinh trùng rời khỏi cơ thể theo tinh dịch. Thủ thuật thắt ống dẫn tinh diễn ra nhanh chóng và có hiệu quả ngừa thai cao.
Sau khi được tạo ra từ các tế bào sinh tinh trong tinh hoàn, tinh trùng di chuyển qua mào tinh, ống dẫn tinh rồi trộn với dịch từ túi tinh, tuyến tiền liệt để tạo thành tinh dịch. Khi vào cơ thể nữ giới, tinh trùng kết hợp với trứng nhằm tạo ra hợp tử, sau đó hợp tử phát triển thành thai nhi. Như vậy, sau khi ống dẫn tinh bị thắt, tinh trùng được giữ lại trong tinh hoàn nên chúng không thể trộn lẫn với tinh dịch. Thông thường, ít nhất hai tháng sau khi thắt ống dẫn tinh, tinh dịch không còn chứa tinh trùng.
Hiệu quả của thắt ống dẫn tinh
Thắt ống dẫn tinh là một trong những hình thức ngừa thai hiệu quả nhất hiện nay đối với nam giới. Thắt ống dẫn tinh có hiệu quả ngừa thai gần như 100% nhưng không có tác dụng ngay lập tức. Nam giới cần phải đợi ít nhất 2 tháng sau phẫu thuật để tinh dịch không còn tinh trùng.
Khoảng 8–16 tuần sau khi thắt ống dẫn tinh, người nam thực hiện xét nghiệm phân tích tinh dịch nhằm kiểm tra lượng tinh trùng có trong tinh dịch. Sau đó, bác sĩ cho biết thời điểm tinh dịch hoàn toàn không có tinh trùng và phương pháp thắt ống dẫn tinh bắt đầu có tác dụng. Vì vậy, người nam nên quan hệ tình dục an toàn cho đến khi có kết quả kiểm tra tinh dịch đồ. Trong một số trường hợp hiếm hoi (khoảng 1/10.000), tinh trùng có thể đi qua hai đầu tách của ống dẫn tinh để có mặt trong tinh dịch. Tuy nhiên, tỉ lệ này thấp hơn nhiều so với phần lớn các hình thức ngừa thai khác.
Một điểm cần lưu ý là thắt ống dẫn tinh không có tác dụng bảo vệ nam giới hoặc bạn tình khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs). Tình dục không an toàn vẫn có thể ẩn chứa nhiều nguy cơ ngay cả khi tinh dịch không chứa tinh trùng. Do đó, nam giới nên sử dụng bao cao su nhằm giảm nguy cơ mắc bệnh hoặc lây bệnh cho bạn tình.
Trên toàn thế giới, khoảng 50 triệu nam giới đã thắt ống dẫn tinh, chiếm khoảng 5% tổng số nam giới đã kết hôn trong độ tuổi sinh sản. Ngoài ra, mỗi năm tại Hoa Kì có đến hơn 500.000 nam giới chọn thắt ống dẫn tinh.
Qui trình thực hiện thắt ống dẫn tinh
Phẫu thuật cắt ống dẫn tinh thường mất khoảng 10 đến 30 phút. Đầu tiên, bác sĩ sẽ gây tê cục bộ vào da bìu rồi đợi khi thuốc gây tê có tác dụng sẽ bắt đầu thực hiện phẫu thuật.
Thắt ống dẫn tinh thông thường
Đối với phẫu thuật thắt ống dẫn tinh thông thường, bác sĩ rạch một hoặc hai đường trên bìu để tìm ống dẫn tinh. Sau đó, bác sĩ cắt bỏ một phần ống dẫn tinh, rồi tiến hành thắt các đầu đã cắt lại. Các bước này tiếp tục lặp lại trên các ống dẫn tinh khác. Cuối cùng, bác sĩ khâu vết cắt tại bìu bằng mũi khâu tự tiêu.
Thắt ống dẫn tinh không dùng dao
Trong phương pháp cắt ống dẫn tinh không dùng dao, bác sĩ tìm ống dẫn tinh dưới da qua lớp da bìu rồi cố định bằng một chiếc kẹp nhỏ. Họ sẽ tạo một lỗ nhỏ trên phần da và kéo căng ra nhằm dễ dàng nhấc ống dẫn tinh ra ngoài. Sau đó, bác sĩ cắt đoạn ống dẫn tinh rồi thắt hai đầu cắt lại. Phương pháp này tạo vết mổ nhỏ nên không cần khâu da, do đó nguy cơ biến chứng thấp hơn so với kĩ thuật thông thường.
Có thể khôi phục thắt ống dẫn tinh không?
Thắt ống dẫn tinh được xem là phương pháp tránh thai vĩnh viễn đối với nam giới, do đó không phải lúc nào cũng có thể khôi phục. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể tiến hành phẫu thuật đảo ngược nhưng không thể chắc chắn bệnh nhân nam khôi phục khả năng sinh sản.
Khôi phục ống dẫn tinh sau khi thắt là một phẫu thuật phức tạp và rất tốn kém, hiệu quả tùy thuộc vào nhiều yếu tố bao gồm:
- Khoảng thời gian thắt ống dẫn tinh
- Loại thắt ống dẫn tinh thực hiện
- Loại thủ thuật khôi phục ống dẫn tinh được bác sĩ đề xuất
Nếu lo lắng về vấn đề khôi phục ống dẫn tinh đã thắt, tốt nhất người nam nên trì hoãn thực hiện thắt ống dẫn tinh. Trước khi thắt ống dẫn tinh, người nam nên nghĩ đến những thay đổi có thể ảnh hưởng đến tương lai, chẳng hạn như li hôn, có bạn đời mới hoặc mất con. Hiện nay, có nhiều cách tránh thai hiệu quả cao và lâu dài nhưng không vĩnh viễn, vd như đặt vòng tránh thai hoặc cấy que tránh thai.
Thắt ống dẫn tinh có an toàn không?
Thắt ống dẫn tinh thường an toàn và hiếm gặp biến chứng. Bác sĩ gây tê cục bộ vùng bìu và tinh hoàn, nên bệnh nhân không cảm thấy đau nhiều trong quá trình thực hiện. Một số triệu chứng phổ biến có thể xuất hiện sau phẫu thuật như đau tạm thời, bầm tím và nhiễm trùng.
Bệnh nhân nên gọi cho bác sĩ khi thấy bất kì dấu hiệu nhiễm trùng sau phẫu thuật bao gồm:
- Sốt trên 37,5°C
- Xuất hiện máu hoặc mủ tại vết cắt bìu
- Đau hoặc sưng lớn tại vùng bìu hoặc tinh hoàn
Một số lưu ý sau khi phẫu thuật thắt ống dẫn tinh nhằm giảm đau và an toàn cho bệnh nhân bao gồm:
- Mặc đồ lót vừa khít
- Dùng thuốc giảm đau không kê đơn (như ibuprofen) giúp giảm đau và sưng tấy
- Chườm đá lên bộ phận sinh dục trong 24 giờ đầu tiên khi cần thiết
- Không bơi hoặc tắm trong hai ngày
- Ngưng làm công việc nặng nhọc hoặc tập thể dục trong một tuần
- Không quan hệ tình dục hoặc thủ dâm trong một tuần
Lời kết
Thắt ống dẫn tinh là một phương pháp ngừa thai bằng cách ngăn chặn tinh trùng được giải phóng trong quá trình xuất tinh. Trong thủ thuật này, bác sĩ cắt hoặc chặn ống dẫn tinh trùng từ tinh hoàn đến niệu đạo. Theo lí thuyết, ống dẫn tinh sau khi thắt có thể khôi phục nhưng vẫn không thể chắc chắn nam giới có khả năng sinh sản trở lại như bình thường. Do đó, nam giới nên cân nhắc thực hiện thắt ống dẫn tinh nếu họ chắc chắn không muốn sinh con nữa.
References
- Cleveland Clinic. Vasectomy. Retrieved March 11, 2024 from https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/4423-vasectomy
- Healthdirect Australia. Vasectomy. Retrieved March 11, 2024 from https://www.healthdirect.gov.au/vasectomy
- Mayo Clinic. Vasectomy. Retrieved March 11, 2024 from https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/vasectomy/about/pac-20384580
- Planned Parenthood. Vasectomy. Retrieved March 11, 2024 from https://www.plannedparenthood.org/learn/birth-control/vasectomy
- Urology Care Foundation. Vasectomy. Retrieved March 11, 2024 from https://www.urologyhealth.org/urology-a-z/v/vasectomy