Tầm soát ung thư cổ tử cung bằng Liqui-Prep
Liqui-Prep là phương pháp xét nghiệm tế bào học được sử dụng phổ biến trong tầm soát ung thư cổ tử cung. Xét nghiệm do công ty LGM của Mỹ công bố vào năm 2002, cho đến nay Liqui-Prep đã được sử dụng tại hơn 50 quốc gia trên toàn thế giới.
Liqui-Prep là phương pháp xét nghiệm liquid-based thế hệ thứ hai. Liqui-Prep loại bỏ phần lớn các dụng cụ được sử dụng trong thế hệ đầu tiên nhằm đưa ra giải pháp tầm soát ung thư cổ tử cung đơn giản với chi phí cạnh tranh. Hệ thống Liqui-Prep bao gồm một lọ dung dịch bảo quản tế bào, một máy ly tâm tiêu chuẩn trong phòng thí nghiệm và một dung dịch hóa học đặc biệt hoạt động như một chất màng nền.
Đối tượng thực hiện
Tất cả phụ nữ nên thực hiện xét nghiệm tế bào cổ tử cung ít nhất 3 năm 1 lần. Những phụ nữ có yếu tố nguy cơ dưới đây nên tầm soát thường xuyên hơn:
- Nhiễm virus HPV
- Có kết quả xét nghiệm phụ khoa bất thường
- Đã được chẩn đoán tiền ung thư cổ tử cung
- Có tiền sử mắc ung thư cổ tử cung
- Mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục như HIV, chlamydia, giang mai, lậu hoặc herpes simplex
- Hút thuốc lá
- Quan hệ tình dục sớm
- Quan hệ tình dục với nhiều người
- Mang thai trước 17 tuổi
- Sinh con nhiều lần (trên 3 lần)
Mẫu của Liqui-prep được thu tương tự như Pap smear bằng cách sử dụng chổi phết lấy tế bào cổ tử cung, do đó phương pháp này ít khi được chỉ định thực hiện trên nhóm phụ nữ:
- Dưới 21 tuổi hoặc chưa quan hệ tình dục
- Đã phẫu thuật cắt bỏ tử cung và cổ tử cung
- Trên 65 tuổi (ít trường hợp cho kết quả xét nghiệm bất thường)
Quy trình thực hiện
Dưới đây là quy trình thực hiện xét nghiệm Liqui-Prep:
1.Thu nhận mẫu
- Bệnh nhân nằm trên bàn khám theo hướng dẫn, hai chân nâng lên, dạng kiềng và thả lỏng người
- Sử dụng mỏ vịt để mở âm đạo
- Chùi sạch dịch tiết cổ tử cung bằng que bông gòn (nếu cần)
- Quét lấy mẫu tế bào cổ tử cung bằng chổi phết tế bào
- Rút chổi ra và nhúng vào lọ chứa dung dịch cố định tế bào chứa ethanol 24%
- Lấy cán chổi ra và đậy kín nắp lọ
- Bảo quản mẫu và gửi đến phòng thí nghiệm
2.Xử lý mẫu
- Trộn đều lọ chứa mẫu bằng vortex nhằm tách các tế bào đơn lẻ
- Chuyển dung dịch sang ống ly tâm, có thể bổ sung thêm 4ml dung dịch làm sạch trong trường hợp mẫu có lẫn máu hoặc chất nhầy
- Tiến hành ly tâm trong 10 phút với 1000g
- Đổ bỏ phần dịch nổi phía trên, thu các tế bào đáy ống với mật độ cao
3.Chuẩn bị tiêu bản
- Pha loãng cặn tế bào với dung dịch kết nang tế bào (tỉ lệ 1:3)
- Trộn đều dung dịch mẫu bằng vortex trong 10 giây
- Dùng pipet trải 50ul hỗn hợp tế bào lên lam kính
- Thêm tế bào đã ly tâm vào thuốc thử và trộn đều bằng máy vortex
- Để khô tiêu bản trong không khí, tiến hành nhuộm màu theo kỹ thuật Papanicolaou và đọc mẫu
Nếu Liqui-Prep cho ra kết quả bất thường, bệnh nhân có thể cần soi cổ tử cung, đồng thời lấy mẫu sinh thiết để kiểm tra thêm.
Ưu điểm
Kỹ thuật xét nghiệm tế bào cổ tử cung Liqui-Prep có những ưu điểm sau:
- Quy trình đơn giản
- Giữ được hình thái tế bào ban đầu
- Loại bỏ hồng cầu và chất nhầy
- Vùng kiểm tra trên lam nhỏ hơn giúp tăng tốc độ và tính chính xác cho đọc mẫu
- Các tế bào không bị chồng chất lên nhau
- Giảm đáng kể tỷ lệ dương tính giả so với Pap thông thường
- Bảo quản các tác nhân gây bệnh khác giúp phát hiện một số tác nhân gây nhiễm trùng như HPV, chlamydia trachomatis,…
- Mẫu có thể đực sử dụng tiếp trong các xét nghiệm khác
- Được thiết kế cho cả những xét nghiệm không thuộc phụ khoa
Nhược điểm
Một số nhược điểm của kỹ thuật Liqui-Prep bao gồm:
- Độ phân tán tế bào kém hơn kỹ thuật ThinPrep
- Kỹ thuật ra lam được thực hiện thủ công
- Chưa được FDA phê duyệt
Lưu ý khi thực hiện
Một số lưu ý khi thực hiện xét nghiệm Liqui-Prep để đảm bảo độ chính xác của xét nghiệm bao gồm:
- Bệnh nhân không nên xét nghiệm trong kỳ kinh nguyệt và cần đợi ít nhất 5–7 ngày sau ngày kinh cuối cùng. Thời điểm tốt nhất làm Liqui-Prep là ngày 10–14 của chu kỳ kinh.
- Hai ngày trước khi xét nghiệm không nên quan hệ tình dục, thụt rửa âm đạo, sử dụng dung dịch vệ sinh, kem bôi và thuốc đặt âm đạo.
- Phụ nữ chưa có quan hệ tình dục không được chỉ định thực hiện.
Lời kết
Liqui-prep là phương pháp xét nghiệm liquid-based thế hệ thứ hai với nhiều cải tiến hơn so với xét nghiệm Papanicolaou (Pap) smear truyền thống. Với độ nhạy và độ đặc hiệu nâng cao, Liqui-prep có thể phát hiện sớm tế bào tiền ung thư và tế bào ung thư. Tuy nhiên so với Thinprep, một số bước trong xét nghiệm Liqui-prep vẫn còn thực hiện thủ công, nên thời gian thực hiện xét nghiệm có thể kéo dài hơn.
References
- U.S National Library of Medicine. Clinical results of the liquid-based cervical cytology tool, Liqui-PREP, in comparison with conventional smears for detection of squamous cell abnormalities. Retrieved October 17, 2023 from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19640181/
- Phòng khám Bệnh viện Đại Học Y Dược 1. LIQUI-PREP: PHƯƠNG PHÁP HIỆU QUẢ TẦM SOÁT UNG THƯ CỔ TỬ CUNG. Retrieved October 17, 2023 from https://www.umcclinic.com.vn/tin-tuc/y-hoc-thuong-thuc/liqui-prep-phuong-phap-hieu-qua-tam-soat-ung-thu-co-tu-cung
- Bệnh viện Từ Dũ. Tầm soát ung thư cổ tử cung: Đừng để quá muộn. Retrieved October 17, 2023 from https://tudu.com.vn/vn/y-hoc-thuong-thuc/benh-ly-phu-khoa/tam-soat-ung-thu-co-tu-cung-dung-de-qua-muon/
- Asian Pacific Journal of Cancer Prevention. Clinical Results of the Liquid-based Cervical Cytology Tool, Liqui-PREPTM, in Comparison with Conventional Smears for Detection of Squamous Cell Abnormalities. Retrieved October 17, 2023 from https://journal.waocp.org/article_24935_81b418226b43d1bd845b89c50232a449.pdf
- Chiang Mai University. Efficacy of Liqui PREP™ Pap test in comparison with conventionally prepared Papanicolaou smears. Retrieved October 17, 2023 from https://w1.med.cmu.ac.th/obgyn/files/2021/11/Natchanun_Preechapornkul-1.pdf