Bệnh Buerger
Bệnh Buerger (Buerger disease) hay viêm tắc nghẽn mạch máu là bệnh hiếm gặp. Phần lớn người bệnh có thói quen hút thuốc. Các mạch máu ở chân, cánh tay, bàn chân và bàn tay của người bệnh bị viêm, khiến máu khó lưu thông. Bỏ thuốc lá giúp thuyên giảm triệu chứng.
Biểu hiện lâm sàng
Ban đầu, người bệnh xuất hiện cơn đau dữ dội tại các chi khi nghỉ ngơi. Các triệu chứng khác phát triển chậm theo thời gian, bao gồm:
- Cảm giác nóng rát hoặc ngứa ran các chi
- Vết loét trên ngón chân hoặc ngón tay
- Mắt cá chân, bàn chân đau khi đi bộ
- Thay đổi màu da (hiện tượng Raynaud)
- Chuột rút
- Cục máu đông trong mạch máu
- Hoại tử
Bệnh Buerger có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như:
- Đột quỵ
- Đau tim
- Cơn thiếu máu não thoáng qua
- Cắt cụt chi
Độ phổ biến
Hầu hết người mắc bệnh Buerger hút hoặc nhai thuốc lá. Bệnh Buerger thường gặp ở nam giới từ 20-40 tuổi, chủ yếu tại các khu vực Nam Á, Nhật Bản, Israel.
Nguyên nhân
Người ta vẫn chưa xác định được nguyên nhân gây ra bệnh Buerger. Tuy nhiên, sử dụng thuốc lá liên quan chặt chẽ đến quá trình phát triển bệnh. Các nhà nghiên cứu tin rằng hóa chất trong thuốc lá có thể gây kích ứng niêm mạc mạch máu, khiến chúng sưng lên.
Hầu hết người được chẩn đoán mắc bệnh Buerger có hút thuốc lá hoặc sử dụng dạng khác như xì gà hoặc thuốc lá nhai.
Xem thêm: 5 tác hại hàng đầu của hút thuốc lá
Chẩn đoán
Dấu hiệu bất thường đầu tiên của bệnh là cơn đau dữ dội khi cơ thể nghỉ ngơi. Người bệnh được khám sức khỏe, thăm hỏi về tiền sử bệnh gia đình và thói quen sinh hoạt hằng ngày. Bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm nhằm xác định chẩn đoán như:
- Xét nghiệm máu
- Xét nghiệm nicotin niệu
- Chụp CT, MRI mạch máu
- Đo chỉ số huyết áp cổ chân, cánh tay
Điều trị
Hiện nay chưa có phương pháp điều trị hoàn toàn bệnh Buerger. Ngưng sử dụng các sản phẩm thuốc lá giúp thuyên giảm triệu chứng và phòng ngừa bệnh hiệu quả. Những bài tập vật lý trị liệu giúp hỗ trợ lưu thông mạch máu. Bác sĩ sẽ phẫu thuật cắt bỏ vùng hoại tử nếu có.
Phòng ngừa
Mỗi người có thể chủ động phòng ngừa bệnh Buerger bằng các cách sau như:
- Áp dụng lối sống lành mạnh, thường xuyên vận động
- Thực hiện chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng
- Không sử dụng thuốc lá, tránh tiếp xúc với môi trường có khói thuốc lá
- Tập vật lý trị liệu giúp hỗ trợ lưu thông mạch máu
Xem thêm: Tác hại từ hút thuốc thụ động
Các tên gọi khác
- Inflammatory Occlusive Peripheral Vascular Disease
- Occlusive Peripheral Vascular Disease
- TAO
- Thromboangiitis Obliterans
References
- Centers for Disease Control and Prevention. Buerger’s Disease. Retrieved November 23, 2022 from https://www.cdc.gov/tobacco/campaign/tips/diseases/buergers-disease.html
- Mayo Foundation for Medical Education and Research. Buerger’s Disease. Retrieved November 23, 2022 from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/buergers-disease/symptoms-causes/syc-20350658
- National Organization for Rare Disorders. Buerger’s Disease. Retrieved November 23, 2022 from https://rarediseases.org/rare-diseases/buergers-disease/
- Cleveland Clinic. Buerger’s Disease. Retrieved November 23, 2022 from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21680-buergers-disease
- Johns Hopkins Vasculitis Center. Buerger’s Disease. Retrieved November 23, 2022 from https://www.hopkinsvasculitis.org/types-vasculitis/buergers-disease/
- U.S National Library of Medicine. Thromboangiitis obliterans. Retrieved November 23, 2022 from https://medlineplus.gov/ency/article/000172.htm
- Akar AR, Inan B. Thromboangiitis obliterans (Buerger disease). In: Sidawy AN, Perler BA, eds. Rutherford's Vascular Surgery and Endovascular Therapy. 9th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2019:chap 138.
- Gupta N, Wahlgren CM, Azizzadeh A, Gewertz BL. Buerger's disease (Thromboangiitis obliterans). In: Cameron JL, Cameron AM, eds. Current Surgical Therapy. 13th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020:1054-1057.
- Jaff MR, Bartheolomew JR. Other peripheral arterial diseases. In: Goldman L, Schafer AI, eds. Goldman-Cecil Medicine. 26th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020:chap 72.