Rối loạn phát triển tinh hoàn 46,XX

Người bị rối loạn phát triển tinh hoàn 46,XX có cơ quan sinh dục ngoài của nam giới nhưng tinh hoàn nhỏ và có thể còn các bất thường như tinh hoàn không to lên hoặc lỗ niệu đạo ở mặt dưới dương vật. Một số ít người có cơ quan sinh dục bên ngoài không nhìn rõ là nam hay nữ (cơ quan sinh dục không rõ ràng). Trẻ em bị rối loạn này thường được nuôi dạy như nam giới và có biểu hiện bên ngoài như nam giới.

Ở tuổi dậy thì, hầu hết người bệnh cần điều trị bằng hormone sinh dục nam testosterone để kích thích phát triển các đặc điểm giới tính phụ của nam giới như lông mặt và giọng trầm (nam tính hóa). Điều trị bằng hormone cũng có thể giúp ngăn ngừa chứng phì đại tuyến vú (nữ hóa tuyến vú). Đàn ông trưởng thành mắc rối loạn này thường thấp hơn chiều cao trung bình của nam giới bình thường và không thể có con (vô sinh nam).

Khoảng 1/20.000 những người có ngoại hình nam bị rối loạn phát triển giới tính 46,XX.

Người bình thường có 46 nhiễm sắc thể trong mỗi tế bào. Hai trong số 46 nhiễm sắc thể là nhiễm sắc thể X và nhiễm sắc thể Y được gọi là nhiễm sắc thể giới tính vì chúng quy định một người sẽ phát triển các đặc điểm giới tính nam hay nữ. Phụ nữ có 2 nhiễm sắc thể X (46,XX), trong khi nam giới có 1 nhiễm sắc thể X và một nhiễm sắc thể Y (46,XY).

GenSRY nằm trên nhiễm sắc thể Y, mang thông tin di truyền tổng hợp protein vùng Y quy định giới tính thai nhi phát triển thành nam.

Khoảng 80% trường hợp rối loạn phát triển tinh hoàn 46,XX xảy ra do trao đổi vật chất di truyền bất thường giữa các nhiễm sắc thể (chuyển vị). Quá trình trao đổi này xảy ra ngẫu nhiên khi hình thành các tế bào tinh trùng ở bố của người bị bệnh. Chuyển vị làm cho gen SRY đứng sai chỗ trên nhiễm sắc thể X. Nếu một bào thai được thụ thai từ một tế bào tinh trùng có nhiễm sắc thể X mang gen SRY, nó sẽ phát triển thành nam giới mặc dù không có nhiễm sắc thể Y. Tình trạng này được gọi là rối loạn phát triển giới tính do tinh hoàn 46,XX dương tính SRY.

Khoảng 20% còn lại trong số những người bị rối loạn phát triển tinh hoàn 46,XX không có gen SRY, nên được gọi là rối loạn phát triển giới tính 46,XX âm tính SRY. Nguyên nhân vẫn chưa rõ ràng mặc dù những thay đổi ảnh hưởng bởi các gen khác đã được xác định. Người bị rối loạn phát triển 46,XX âm tính SRY nhiều khả năng có cơ quan sinh dục không rõ ràng hơn so với những người có SRY dương tính.

Rối loạn phát triển tinh hoàn 46,XX có SRY hầu như không bao giờ di truyền. Nguyên nhân do chuyển vị một đoạn nhiễm sắc thể Y có chứa gen SRY trong quá trình hình thành tinh trùng (sinh tinh). Người bệnh thường không có tiền sử bị rối loạn trong gia đình của họ và không thể di truyền bệnh này vì họ bị vô sinh.

Trong một số trường hợp hiếm gặp, gen SRY có thể bị chuyển nhầm vào một nhiễm sắc thể khác mà không phải nhiễm sắc thể X. Chuyển đoạn này có thể do người cha bình thường nhưng truyền lại cho con hai nhiễm sắc thể X trong quá trình phát sinh giao tử dẫn đến rối loạn phát triển 46,XX. Trong trường hợp rất hiếm gặp khác, người đàn ông có thể mang gen SRY trên cả nhiễm sắc thể X và Y nên con thừa hưởng nhiễm sắc thể X sẽ phát triển các đặc điểm giới tính nam mặc dù không có nhiễm sắc thể Y.

Dạng di truyền của rối loạn phát triển tinh hoàn 46,XX không có SRY vẫn chưa rõ ràng. Một số gia đình có bố mẹ bình thường nhưng có nhiều hơn một đứa con mắc bệnh, từ đó cho thấy khả năng di truyền gen lặn trên nhiễm sắc thể thường. Tính trạng lặn trên nhiễm sắc thể thường nghĩa là cả hai bản sao của gen trong mỗi tế bào đều có đột biến. Bố mẹ của người mắc bệnh lặn trên nhiễm sắc thể thường mang một bản sao của gen đột biến nhưng họ thường không biểu hiện các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh.

• Giới tính đảo ngược 46,XX
• Hội chứng nam XX
• Đảo ngược giới tính XX